Χάρτης - Ζγκιες (Zgierz)

Το Ζγκιες (πολωνικά: Zgierz) είναι πόλη της κεντρικής Πολωνίας, η οποία βρίσκεται στα βόρεια του Λοτζ και είναι μέρος της μητροπολιτικής περιοχής της πόλης. Ο πληθυσμός του Ζγκιες είναι 56.929 κάτοικοι.

Το Ζγκιες ανήκει στο Βοεβοδάτο Λοτζ (από το 1999). Είναι η πρωτεύουσα του Πόβιατ Ζγκιες.

Το Ζγκιες είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις στην κεντρική Πολωνία. Η παλαιότερη γνωστή αναφορά του Ζγκιες προέρχεται από το 1231, όταν δύο δούκες της κατακερματισμένης Πολωνίας του Οίκου των Πιαστ, ο Βλαντίσλαφ Οντόνιτς της Μείζονος Πολωνίας και ο Κορράδος Α΄ της Μαζοβίας, πραγματοποίησαν μια συνάντηση εκεί. Το Ζγκιες απέκτησε τα προνόμια πόλης του λίγο καιρό πριν το 1288 και αυτά τα προνόμια ανανεώθηκαν από τον Πολωνό Βασιλιά Βλαντίσλαφ Β΄ Γιαγκελόν το 1420. Το 1494, ο Βασιλιάς Ιωάννης Α΄ Αλβέρτος της Πολωνίας εξαίρεσε την πόλη από φόρους για 10 χρόνια και το 1504, ο Βασιλιάς Αλέξανδρος της Πολωνίας καθιέρωσε τρεις ετήσιες γιορτές. Το Ζγκιες ήταν βασιλική πόλη της Πολωνίας, όπου διοικητικά ανήκε στο Βοεβοδάτο Γουεντσίτσα της Επαρχίας Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.

Κατά τη διάρκεια τη γερμανική-σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στις 3-5 Σεπτεμβρίου 1939, έγινε έφοδος στο Ζγκιες από τη Γερμανία και καταλήφθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου. Ήδη τον Σεπτέμβριο του 1939, οι Γερμανοί διέπραξαν τις πρώτες θηριωδίες εναντίον των Πολωνών και πραγματοποίησαν εκτελέσεις Πολωνών πολιτικών υπερασπιστών. Οι κάτοικοι του Ζγκιες ήταν επίσης μεταξύ των Πολωνών που δολοφονήθηκαν στο κοντινό Γουαγκιεβνίκι στις 12 Σεπτεμβρίου και στο Ρέτκι στις 16 Σεπτεμβρίου. Ως μέρος του Intelligenzaktion (Ιντελιγκέντσακτιον), οι Γερμανοί πραγματοποίησαν μεγάλες σφαγές Πολωνών από την περιοχή στα κοντινά δάση Γουαγκιεβνίκι και Λούτσμιες, σκοτώνοντας εκατοντάδες και χιλιάδες ανθρώπους αντίστοιχα. Οι Γερμανοί πραγματοποίησαν επίσης απελάσεις Πολωνών και απέλασαν πάνω από 8.000 άτομα σε καταναγκαστική εργασία στη Γερμανία. Κάποιοι σκοτώθηκαν επίσης σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, μεταξύ των οποίων ο διευθυντής της τοπικής Κρατικής Σχολής Οικονομικών, Γιάκουμπ Στέφαν Τσέζακ και ο τοπικός ιερέας της προτεσταντικής ενορίας, Αλεξάντερ Φάλζμαν. Τα σχολεία έκλεισαν, τα εργοστάσια λεηλατήθηκαν και τα πολωνικά μνημεία καταστράφηκαν. Παρ΄ όλα αυτά, το πολωνικό υπόγειο κίνημα αντίστασης ήταν ενεργό στο Ζγκιες.

Πριν από τον πόλεμο, το Ζγκιες είχε μια ακμάζουσα εβραϊκή κοινότητα περίπου 4.000 ατόμων, η οποία αποτελούσε το 16,6% του πληθυσμού της πόλης μέχρι το 1931. Όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν την πόλη, άρχισαν να διώκουν τους Εβραίους, με τη βοήθεια ντόπιων Γερμανών. Η συναγωγή κάηκε και οι Εβραίοι απήχθησαν από τους δρόμους για καταναγκαστική εργασία. Πολλοί προσπάθησαν να φύγουν από την πόλη, αν και μερικοί από αυτούς επέστρεψαν. Τον Δεκέμβριο του 1939, οι Γερμανοί απέλασαν 2.500 από τους Εβραίους στο Γκουόβνο του Γενικού Κυβερνείου, στη γερμανοκρατούμενη Πολωνία. Έμειναν πίσω από λιγότεροι από 100 Εβραίοι, κυρίως τεχνίτες που θεωρούνταν χρήσιμοι για τους Γερμανούς. Το 1942, αυτοί οι Εβραίοι απελάθηκαν στο Γκέτο του Λοτζ. Αυτή η ιστορία είναι ασυνήθιστη στο ότι δεν αναφέρθηκαν μαζικές δολοφονίες στο Ζγκιες. Φυσικά, οι Εβραίοι που απελάθηκαν στο Λοτζ και στο Γκουόβνο είχαν παγιδευτεί στη μοίρα αυτών των κοινοτήτων και οι περισσότεροι αργότερα απελάθηκαν στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα.Περίπου 350 Εβραίοι κάτοικοι του Ζγκιες επέζησαν από τον πόλεμο, αλλά δεν επέστρεψαν στην πόλη.

Στις 20 Μαρτίου 1942, οι Γερμανοί πραγματοποίησαν δημόσια εκτέλεση 100 Πολωνών στην πόλη, οι οποίοι στη συνέχεια θάφτηκαν στο δάσος Λούτσμιες. Ένα μνημείο ανεγέρθηκε στον τόπο της σφαγής μετά τον πόλεμο. Περίπου 50 Πολωνοί από το Ζγκιες συμμετείχαν στην Εξέγερση της Βαρσοβίας το 1944. Συνολικά πάνω από 7.600 κάτοικοι του Ζγκιες πέθαναν υπό τη γερμανική κατοχή, η οποία έληξε τον Ιανουάριο του 1945.

Τα όρια της πόλης επεκτάθηκαν το 1954, το 1959 και το 1988.